سخن مدیرمسئول
مرگ و عناصری که یادآور آن است از مهمترین دغدغههای آدمی است. انسان موجودی است که از مرگ و فناپذیری خویش مطلع است. ترس از نقطۀ پایان زندگی زمینی و هراس از بعد از آن، چهرۀ مرگ را بین عموم افراد در جوامع مختلف زشت و ترسناک کرده است. کافی است واژۀ «مرگ» یا معادل انگلیسی آن (death) را در موتورهای جستوجوی معروف در اینترنت وارد کنیم تا با انبوهی از تصاویر ترسناک فرشتۀ مرگ روبهرو شویم.
اما در سال 1975، دکتر ریموند مودی، محقق و روانپزشک، با مصاحبه با افرادی که تا آستانۀ مرگ پیش رفتهاند، متوجه شد برخی از این افراد، حین قرار گرفتن در آستانۀ مرگ، از مشاهدات و ادراکاتی در جهانی غیرمادی گزارش میدهند که بهرغم تفاوت این گزارشها، هستۀ مشترکی دارند. او نام این پدیده را «تجربۀ نزدیک مرگ» نامید که معادل فارسی عبارت «Near-death Experience» است و بهاختصار NDE گفته میشود. بعد از مودی، تحقیقات جدی و عمیقی در این زمینه آغاز شد که بر یافتههای دکتر مودی مهر تأیید زد.
بهتدریج تجارب نزدیک مرگ ازطریقِ رسانهها وارد خانهها، فضای عمومی، و محیطهای علمی شد، و تحقیقات مودی سرآغازی شد بر اینکه بسیاری از مردم در سراسر جهان در نگرش خود به مرگ تجدیدنظر کنند. اولین چیزی که توجه عموم را دربارۀ این تجارب برمیانگیخت، قرائت متفاوت از مرگ و دنیای پس از آن بود. اکثر تجربهکنندگانِ نزدیک به مرگ، مرگ را با واژههایی نظیر رهایی، آزادی، آرامش، آسایش، شادی و شعف توصیف میکردند که با ذهنیتها و برداشتهای قبلی آنان از مرگ بسیار تفاوت داشت. بسیاری از تجربهکنندگانْ دنیای پس از مرگ را محیطی سرشار از عشق، مهربانی، و بدون قضاوت تعریف میکردند که با عناصری نظیر نور درخشان، فرشتگان، وجودهای نورانی، گلها و طبیعت زیبا همراه بوده است. شنوندگانِ این نوع تجاربْ تازه داشتند از شنیدن این تعابیر و توصیفات لذت میبردند که متوجه تجارب نزدیک به مرگ ترسناک یا جهنمی نیز شدند؛ حال آنکه تا مدتها این نوع تجارب نادیده گرفته میشدند یا سعی میشد کمتر دربارۀ آنها صحبت شود. اکنون نیز اگرچه این تجارب نسبت به تجارب خوشایند کمتر گزارش میشود، ولی بیشتر از قبل، توجه محققان و علاقهمندان را برانگیخته است. اکثر تجربهکنندگانِ نزدیک به مرگ، مرگ را با واژههایی نظیر رهایی، آزادی، آرامش، آسایش، شادی و شعف توصیف میکردند که با ذهنیتها و برداشتهای قبلی آنان از مرگ بسیار تفاوت داشت.
بسیاری از تجربهکنندگانْ دنیای پس از مرگ را محیطی سرشار از عشق، مهربانی، و بدون قضاوت تعریف میکردند که با عناصری نظیر نور درخشان، فرشتگان، وجودهای نورانی، گلها و طبیعت زیبا همراه بوده است. شنوندگانِ این نوع تجاربْ تازه داشتند از شنیدن این تعابیر و توصیفات لذت میبردند که متوجه تجارب نزدیک به مرگ ترسناک یا جهنمی نیز شدند؛ حال آنکه تا مدتها این نوع تجارب نادیده گرفته میشدند یا سعی میشد کمتر دربارۀ آنها صحبت شود. اکنون نیز اگرچه این تجارب نسبت به تجارب خوشایند کمتر گزارش میشود، ولی بیشتر از قبل، توجه محققان و علاقهمندان را برانگیخته است. چنین تجاربی را افراد زیادی با مذاهب، ملیتها، و فرهنگهای مختلف در کشورهای مختلف گزارش کردهاند.
بهرغم این تفاوتها، نتایج بسیاری از پژوهشها این است که مؤلفههای مشترکی در این تجارب وجود دارد. ازاینرو، برای رسیدن به نتایج معتبر و قابلاطمینان در این زمینه، بررسیهای عمیقتر و جمعآوری تجارب نزدیک مرگ در کشورهایی که این تجارب در آنها کمتر گزارش شده است، اهمیت ویژهای دارد.
در کشور ما نیز در این زمینه جز چند پژوهش پراکنده و البته ارزشمند، تحقیقات علمی نظاممندی صورت نگرفته است. همین مسئله ما را بر آن داشت که برای اولین بار با همکاری پژوهشگران و علاقهمندان، مرکزی با عنوان «دپارتمان تحقیقات تجارب نزدیک مرگ در ایران» تأسیس کنیم، تا زمینهای برای پژوهش، اطلاعرسانی، و آگاهیبخشی در این زمینه فراهم شود. یکی از اهداف مهم ما در آغاز کار، برگزاری نشستهای علمی ماهیانه با حضور تجربهکنندگان و محققان بود که به یاری خداوند تا این لحظه توانستهایم بهصورت منظم شش نشست برگزار کنیم. هدف دوم ما اخذ مجوز برای نشر ماهنامۀ الکترونیکی «تحقیقات تجارب نزدیک به مرگ در ایران» بود تا از این طریق بتوانیم اطلاعات مفید علمی و مبتنی بر پژوهش را در اختیار مردم عزیز کشورمان قرار دهیم. این مهم نیز با مساعدت معاونت امور مطبوعاتی واطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی محقق شد، و با کمال افتخار شمارۀ اول این نشریه را به نگاه شما عزیزان تقدیم میکنیم. این آغاز راه است و ما برای پیمودن این مسیر به مهربانی و همراهی و نظرات و پیشنهادهای شما نیازمندیم.
همین مسئله ما را بر آن داشت که برای اولین بار با همکاری پژوهشگران و علاقهمندان، مرکزی با عنوان «دپارتمان تحقیقات تجارب نزدیک مرگ در ایران» تأسیس کنیم، تا زمینهای برای پژوهش، اطلاعرسانی، و آگاهیبخشی در این زمینه فراهم شود. یکی از اهداف مهم ما در آغاز کار، برگزاری نشستهای علمی ماهیانه با حضور تجربهکنندگان و محققان بود که به یاری خداوند تا این لحظه توانستهایم بهصورت منظم شش نشست برگزار کنیم. هدف دوم ما اخذ مجوز برای نشر ماهنامۀ الکترونیکی «تحقیقات تجارب نزدیک به مرگ در ایران» بود تا از این طریق بتوانیم اطلاعات مفید علمی و مبتنی بر پژوهش را در اختیار مردم عزیز کشورمان قرار دهیم. این مهم نیز با مساعدت معاونت امور مطبوعاتی واطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی محقق شد، و با کمال افتخار شمارۀ اول این نشریه را به نگاه شما عزیزان تقدیم میکنیم. این آغاز راه است و ما برای پیمودن این مسیر به مهربانی و همراهی و نظرات و پیشنهادهای شما نیازمندیم.
از مهمترین مباحث در زمینۀ تجارب نزدیک مرگ، بررسی میزان وابستگی این تجارب به متغیرهایی نظیر فرهنگ، دین، مذهب، و ملیت تجربهکنندگان است.
چنین تجاربی را افراد زیادی با مذاهب، ملیتها، و فرهنگهای مختلف در کشورهای مختلف گزارش کردهاند. بهرغم این تفاوتها، نتایج بسیاری از پژوهشها این است که مؤلفههای مشترکی در این تجارب وجود دارد. ازاینرو، برای رسیدن به نتایج معتبر و قابلاطمینان در این زمینه، بررسیهای عمیقتر و جمعآوری تجارب نزدیک مرگ در کشورهایی که این تجارب در آنها کمتر گزارش شده است، اهمیت ویژهای دارد.
در کشور ما نیز در این زمینه جز چند پژوهش پراکنده و البته ارزشمند، تحقیقات علمی نظاممندی صورت نگرفته است. همین مسئله ما را بر آن داشت که برای اولین بار با همکاری پژوهشگران و علاقهمندان، مرکزی با عنوان «دپارتمان تحقیقات تجارب نزدیک مرگ در ایران» تأسیس کنیم، تا زمینهای برای پژوهش، اطلاعرسانی، و آگاهیبخشی در این زمینه فراهم شود. یکی از اهداف مهم ما در آغاز کار، برگزاری نشستهای علمی ماهیانه با حضور تجربهکنندگان و محققان بود که به یاری خداوند تا این لحظه توانستهایم بهصورت منظم شش نشست برگزار کنیم.
هدف دوم ما اخذ مجوز برای نشر ماهنامۀ الکترونیکی «تحقیقات تجارب نزدیک به مرگ در ایران» بود تا از این طریق بتوانیم اطلاعات مفید علمی و مبتنی بر پژوهش را در اختیار مردم عزیز کشورمان قرار دهیم. این مهم نیز با مساعدت معاونت امور مطبوعاتی واطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی محقق شد، و با کمال افتخار شمارۀ اول این نشریه را به نگاه شما عزیزان تقدیم میکنیم. این آغاز راه است و ما برای پیمودن این مسیر به مهربانی و همراهی و نظرات و پیشنهادهای شما نیازمندیم.
سخن مدیرمسئول
علی قاسمیاننژاد
با سلام، بسیار بسیار، خوشحال از تلاش ارزنده جنابعالی و همه عزیزان همراه ، امید است در پیشبرد اهداف خود که همان روشنگری مبتنی بر مدارک و مستندات واقعی است موفق باشید . حق نگهدارتان. میرزائی.
سلام و ما هم بسیار ممنون و سپاسگزار هستیم از دیدگاه نیک شما.